Ջեյ Դի Սելինջերի «Տարեկանի արտում՝ անդունդի եզրին» (The Catcher in the Rye) վեպ է, որը հետազոտում է իր գլխավոր հերոս Հոլդեն Քոլֆիլդի ներաշխարհը, երբ նա բախվում է դեռահասության, ինքնության և մեծահասակների աշխարհի բարդություններին: 1951 թվականին լույս տեսած վեպը շարունակում է արդիական մնալ բոլոր տարիքի ընթերցողների համար։ վեպում առաջին դեմքով պատմվում է Հոլդեն Քոլֆիլդի կողմից: նման պատմողական ոճը թույլ է տալիս ընթերցողներին խորանալ նրա մտքերի, զգացմունքների և փոխհարաբերությունների մեջ: Սակայն դա նաև հարցեր է առաջացնում նրա պատմվածքի հավաստիության վերաբերյալ, քանզի նրա հոգեվիճակը պատմության ընթացքում անկում է ապրում: Այս անգամ գրքի վերլուծությունը կներկայացնեմ մեկ այլ ֆորմատով՝ խոսելով գլխավոր 5 թեմաների մասին։
- Օտարացում և մեկուսացում:
Հոլդեն Քոլֆիլդը յուրօրինակ օտարացած դեռահաս է: Նա իրեն կտրված է զգում մեծահասակների աշխարհից, որը նա ընկալում է որպես կեղծ և պղտոր: Ամբողջ վեպի ընթացքում Հոլդենի մենակությունն ու մեկուսացումը շոշափելի են, քանի որ նա պայքարում է ուրիշների հետ իմաստալից կապեր գտնելու համար: Իրական մարդկային կապի նրա ձգտումը կենտրոնական թեմա է, որն ընդգծվում է վեպի ընթացքում:
- Անմեղության կորուստ:
Երեխաների անմեղությունը պաշտպանելու Հոլդենի մոլուցքը վեպում կրկնվող մոտիվ է։ Նա տեսնում է մեծահասակների աշխարհը որպես կոռումպացված և աղտոտված, և նա ցանկանում է պաշտպանել փոքր երեխաներին հասուն տարիքի դաժան իրականությունից: Անմեղությունը պահպանելու այս ցանկությունը ավելի լավ ընդգծվում է Հոլդենի սեփական անմեղության կորուստի մեկ տեղ:
- Մեծահասակների անհեթեթությունը.
Հոլդենը հաճախ օգտագործում է «կեղծ»(phony) բառը՝ չափահասների աշխարհը նկարագրելու համար: Նա տեսնում է կեղծավորություն, անբնականություն և մակերեսային վերաբերմունք շատ մեծահասակների գործողություններում, որոնց հանդիպում ենք սյուժեի ընթացքում: Անհեթեթության հանդեպ այդ արհամարհանքը փոխում է աշխարհի մասին իր իդեալականացված պատկերացումը։ Վեպում արտացոլումն է դաժան իրականության հետ ընդունելու նրա պայքարի :
- Ինքնությունը :
Հոլդենը ձգտում է բացահայտել իր ինքնությունն ու յուրօրինակությունը մի աշխարհում, որը հաճախ իրեն ոչ իսկական է թվում: Նա ամբողջ վեպի ընթացքում բախվում է ինքնարժեքի և ինքնության հետ կապված խնդիրների հետ, ինչը երևում է նրա հաճախակի քննադատությամբ: Նրա որսորդական կարմիր գլխարկը ծառայում է որպես աչքի ընկնելու և եզակի լինելու ցանկության խորհրդանիշ։
- Փոփոխության անխուսափելիությունը.
Փոփոխություններին Հոլդենի դիմադրությունը և ստատուս քվոն պահպանելու ցանկությունը կրկնվող թեմա է: Նա կարոտ է մի աշխարհի, որը մնում է ժամանակի մեջ սառած, որտեղ ամեն ինչ մնում է նույնը: Այստեղ կարելի է ընդհանրական տանել մեկ այլ ամերիկյան նշանավոր հերոսին Մեծն Գեթսբին։ Այնուամենայնիվ, նա աստիճանաբար սկսում է ընդունել, որ փոփոխությունն անխուսափելի է ինչպես իր, այնպես էլ շրջապատող աշխարհում:
Եզրակացություն.
Ջեյ Դ. Սելինջերի «The Catcher in the Rye» խորհելու տեղիք տվող վեպ է, որն ուսումնասիրում է օտարության, անմեղության կորստի, հասուն տարիքի կեղծ լինելու, ինքնության և փոփոխության անխուսափելիության թեմաները: Հոլդեն Քոլֆիլդի կերպարի միջոցով վեպն ընթերցողներին տալիս է ոսպնյակ, որի միջոցով կարող են ուսումնասիրել պատանեկության մարտահրավերներն ու բարդությունները և իսկականության համընդհանուր որոնումները մի աշխարհում, որը հաճախ արհեստական է թվում: Սելինջերի կողմից առաջին դեմքի պատմվածքի հմուտ օգտագործումը և կերպարների բարդ զարգացումը այն դարձնում են պարտադիր ընթերցանություն նրանց համար, ովքեր հետաքրքրված են մարդկային հոգեվիճակով և բարդ աշխարհում մեծանալու մարտահրավերներով: հեղինակի աշխատանքը շարունակում է մնալ արդիական ընթերցողների ներկայիս սերունդների համար։
Հրայր Հովսեփյան 