Հայոց լեզու. Գործնական աշխատանք

1.Տրված բառերից որոնք են հոմանիշ փառաբանել բառին

Ներբողել, նպաստել, գովաբանել, օրհներգել, բարեբանել, դրվատել, գովերգել:

   2. Ո՞ր շարքի  ոչ բոլոր  բառազույգերն են  կազմված հականիշներից:

1) վճիտ–  պղտոր, նենգ– ժպտադեմ, հնարամիտ  – անճար

2) համերաշխ– գժտված, առինքնել – վանել, օրինաչափ – պատահական

3) պիղծ–սուրբ, գաճաճ–բարձրահասակ, ջրարբի –անջրդի

4) պատվարժան–անարգ, գեղատեսիլ – անհրապույր, եդեմ –դժոխք

3. Ո՞ր շարքի  ոչ բոլոր  բառազույգերն են հականիշներ:

1) ոռոգելի – անջրդի, փառասեր– ինքնասեր,ապառիկ – կանխիկ, վեհանձն – փոքրոգի

2) պիղծ– սուրբ,  ստվարաթիվ – փոքրաքանակ, կանուխ– ուշ, հաշտվել – գժտվել

3) խոժոռվել–ժպտալ, անհյուրընկալ–վանատուր,ուռուցիկ –գոգավոր, թուլանալ – սաստկանալ

4) սքողված–անթաքույց, վանել– առինքնել, առանցքային – երկրորդական , ընկնել– հառնել

4. Ո՞ր նախադասության մեջ   սղոցել–ը   փոխաբերական իմաստով չի գործածվել:

1) Միայն երբեմն –երբեմն լռությունը սղոցում էին ինչ–որ հնչյուններ՝ կանացի բարձր ծիծաղ, հարբածների վեճ:

2) Ծուռումուռ փայտը սղոցելով չի հարթվի:

3) Երեխան իր միալար լացով սղոցում էր բոլորի նյարդերը:

4) Հունվարյան խստաշունչ ցուրտը սղոցում էր մուրացիկների ոսկորները:

5. Ո՞ր նախադասության  մեջ փոխաբերական իմաստով գործածված բառ կա:

1) Բարձրադիր սարավանդը շրջապատված էր բնության գեղեցիկ տեսարաններով :

2) Օրիորդն այնպես էր պճնվել, ասես զարդարված տոնածառ լիներ:

3) Պողպատյա կամքի տեր այդ մարդը վշտից  կուչ էր եկել:

4) Ամեն կողմից նրան էին նայում դողէրոցքով ախտահարված մանուկներ՝ խոր ընկած ակնակապիճներով։

**************************************************************************************************************

1․ Ի՞նչ է ցույց տալիս գոյականը.

 1) առարկա, 2) գործողություն, 3)առարկայի հատկանիշ, 4) գործողության հատկանիշ

2. Ո՞րը գոյականի քերականական հատկանիշներից չէ .

1) թիվը, 2) հոլովը, 3)առումը, 4) դեմքը

3. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են գոյականներ.

                1) խնդրագիրք, վեհապանծ,սովորույթ, բարություն

                2) խռչակ, պատարագ, թուխպ, ճամփորդ

                3) խոհուն, ուսմունք, բազկերակ, կաթսա

                4) մթնշաղ, ընձուղտ, թմբիր, շինծու

4. Ո՞ր շարքում գոյական չկա.

                1) արևաշող, ամենուրեք, առաջին,վաղորդայն

                2) ալեծածան,նկարագիր, մեծահամբավ, ժամանակավոր

                3) երկարատև, շիկահեր,վարելահող, քինախնդիր

                4)  բարեսիրտ, արծաթափայլ,կամարակապ, ազատախոհ

5. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են իրանիշ գոյական.

            1) տոհմածառ, հենասյուն, պատվիրակ,պտուտակ

            2) հասմիկ, դիտորդ, կողմնակից, բաժակ

            3) չվերթ, սպա, անապատ, տառեխ

            4) հավատարմագիր, ծաղկատոն, կիզակետ

6. Դուրս գրել այն բառերը, որոնց հոգնակի թիվը սխալ է կազմված․

Ճամփեզրեր, մեծատուներ, անցագրեր, քարայծներ, սպունգներ, մանկագիրներ, սպիեր, վաճառականեր, դաշնագրեր, ֆիդայիններ: Մեծատուններ, վաճառականներ, ֆիդայիներ

7. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերի հոգնակի թիվն է կազմվում –ներ վերջավորությամբ .

            1) սարդոստայն, զոհասեղան, գետնահոր,քաղաքադուռ

            2) հարսնաքույր, լուսանցք, ջրկիր, սպա

            3) վիպագիր, գնդացիր, կենսագիր, ոստայն

            4) սևագիր, լուսնագնաց, պատմագիր,պատմահայր

8. Ո՞րշարքի բոլոր բառերի հոգնակի թիվն է կազմվում –եր վերջավորությամբ.

            1) հարթավայր, զոհասեղան, գետնահոր,քարաժայռ

            2) հարսնաքույր, նավթահոր, անձրևաջուր,սարդ

            3) վիպագիր, երկրագունդ, սեպագիր, մարդ

            4) սևագիր, լուսնագնաց, ժամացույց,վանահայր

9. Որոշել՝ գոյականներից քանի՞սը չունեն ներգոյական հոլովաձև, և դուրս գրել այդ գոյականները:

Դուստր, ժամանակ, դասագիրք, շուն, մանուկ, հորեղբայր, տանտեր, համալսարան, քաջություն, աղջիկ:                                                      

10. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են դրված բացառական հոլովով.

            1) ձիուց, պատարագից, գոտուց, մարդուց

            2) եղևնուց, բարդուց, ոզնուց, կտուց

            3) Գուգարքից, Արփաչայից, Ակնաղբյուրից, զինակից

            4) անունից, օրվանից, սմբակից, կուսակից

11. Ո՞ր  շարքի բոլոր բառերն են դրված ներգոյական  հոլովով.

            1) ձեռքում, պեղում, գրքում, մտքում

            2) երազում, բնում, այգում, կաթսայում

            3) գյուղում, մղում, ալբոմում, ցանցում

            4) անտառում, օջախում, սղում, նավակում

12. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են ենթարկվում վա հոլովման.

            1) գիշեր, ամիս, շաբաթ, ժամ

            2) րոպե, տարի, առավոտ, վաղը

            3) օր, վայրկյան, երեկ, կեսգիշեր

            4) ժամանակ, ցերեկ, դար, կեսօր

13. Ո՞ր շարքի բոլոր բառերն են ենթարկվում ոջ հոլովման.

            1) քույր, աղջիկ, կին, ամուսին

            2) ընկեր, տատ, աշակերտ, տեր

            3) կնքամայր, հորաքույր, եղբայր, աներ

            4) տիկին, խաղընկեր, տալ, մորաքույր

13. Ո՞ր նախադասության մեջ որոշիչ հոդի գործածության սխալ կա:

1) Ամռան երկար օրերին էլ արևն հազիվ միքանի ժամ է լույս տալիս Մթնաձորի անտառներին:

 2) Նալբանդյանի կերպարը հայ գրականության մեջպատկերել են Եղիշե Չարենցը, Րաֆֆին, Պետրոս Դուրյանը:

3) Արքայադուստրն զգում էր այդ երկնային բուրմունքը, արբեցած էր նրանով:

4) Աստղերն արշալույսին չքացան, սուզվեցին անհունի մեջ:

Բայ-գործողություն ցույց տվող բառեր։ Բայի ընդհանուր հատկանիշները՝ խոնարհում, կազմություն, սեռ։ Անդեմ բայեր։ Անկախ դերբայներ և կախյալ դերբայներ (ձևաբայեր)։

Առաջադրանք

1․Լրացրեք շրջասությունները․

Ամենայն հայոց բանաստեղծ — Հովհաննես Թումանյան

Նորավեպի իշխան — Գրիգոր Զոհրապ

Հայ երգի Մեսրոպ Մաշտոց — Կոմիտաս

Հայերենի առաջին ուսուցիչ — Մեսրոպ Մաշտոց

Ավարայրի երգիչ — Եղիշե պատմիչ

Սպիտակ սավան — ձյուն

Ֆուտբոլի արքա — Պելե

2․Գրիր ածականից կազմված տասը հատուկ անուն։

Քաջիկ, Անուշ, Քնքուշ, Նազենի, Ժիրայր, Պայծառ, Անթառամ, Երջանիկ, Համեստ, Ազատ, Ազնիվ, Մաքրուհի

3․ Բացիր  հապավումները․

ՄԱԿ – Միավորված ազգերի կազմակերպություն

ԱՊՀ – Անկախ Պետությունների Համագործակցություն

ՀԷԿ – Հիդրոէլեկտրակայան

ՋԵԿ-Ջերմաէլկետրակայան

 բուհ- բարձրագույն ուսումնական հաստատություն

ՆԳՆ-Ներքին գործերի նախարարություն

 ՀՀ- Հայաստանի Հանրապետություն

ՌԴ-Ռուսաստանի Դաշնություն

ԱԳՆ-Արտաքին գործերի նախարարություն

4․ Ընդգծիր այն  բառերը, որոնցում կա ց– նախածանցը․

Ցայսօր, ցպահանջ, ցամաք, ցայգ, ցարդ, ցնցոտի, ցնցուղ, ցտեսություն, ցողաթաթախ, ցին, ցմահ, ցավագար, ցուցամատ, ցցվել, ցերեկ

Թմկաբերդի Առումը

Տերյանը հասարակական-պետական գործիչ

Հոմանիշներ և հականիշներ

Տերյանը և սիմվոլիզմը

Շրջիկ նախագիծ. Ամփոփում

Պարույր Սևակ «Անկեղծ ասած»